ក្រោយពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីជាតិខ្មែរ ឆ្នាំ២០២៤ក្រសួងទេសចរណ៍បានបង្ហាញស្ថិតិភ្ញៀវទេសចរជាតិ និងអន្តរជាតិដែលមានចំនួនសរុបរហូតដល់ ២១,៧០លាននាក់ ហើយចំនួនដ៏ច្រើនលើសលុបនេះបានធ្វើឲ្យសាធារណមតិខ្លះមានចម្ងល់ថា “ប្រជាជនខ្មែរ មានប្រមាណតែ១៧ លាននាក់ប៉ុណ្ណោះ ចុះហេតុអ្វីបានជាមានទេសចរ និងអ្នកដើរកម្សាន្ត រហូតដល់ជាង២១លាននាក់ ក្នុងពេលចូលឆ្នាំថ្មី ៤ថ្ងៃកន្លងទៅនេះ?។
លោក តុប សុភ័ក អ្នកនាំពាក្យក្រសួងទេសចរណ៍ សូមជម្រាបជូនសាធារណជនថា ការរាប់ និងគិតពីចំនួនទេសចរនេះ គឺមានប្រភេទខុសៗគ្នា៖ ទី១-ទេសចរអន្តរជាតិ (International Tourist Arrival) ទី២- ទេសចរផ្ទៃក្នុង (Internal Tourist) ដោយចែកជា២គឺ ទេសចរជាតិ(Khmer)និងទេសចរបរទេស(Foreigner)។
លោកបន្តថា ចំពោះទេសចរ គឺសំដៅដល់អ្នកដែលធ្វើដំណើរចេញពីលំនៅឋានរបស់ខ្លួន ទៅកាន់គោលដៅណាមួយនិងស្នាក់នៅចាប់ពី១យប់ឡើងទៅ និងមិនលើសពីការកំណត់ណាមួយ(៣០ថ្ងៃ)។
ដោយទ្បែក អ្នកដើរកម្សាន្ត គឺសំដៅដល់អ្នកធ្វើដំណើរទៅកាន់គោលដៅណាមួយ ហើយមិនស្នាក់នៅទេ ពោលគឺត្រឡប់មកផ្ទះវិញ (វិលល្ងាច – same-day visitor)។
ដូច្នេះចំនួនជាង២១លាននាក់ ក្នុងពេលចូលឆ្នាំកន្លងទៅនេះ គឺគិតទាំងទេសចរនិងអ្នកដើរកម្សាន្ត(ទេសចរផ្ទៃក្នុង) ខណដែលមនុស្សម្នាក់ៗអាចរាប់ច្រើនដង តាមគោលដៅដែលគាត់ធ្វើដំណើរទៅ។ ទន្ទឹមនោះ សម្រាប់ទេសចរ១នាក់ បើស្នាក់នៅ១យប់ គិតចំនួន១ដង បើនៅ២យប់ រាប់១ដងទៀត មានន័យថា ទេសចរ១នាក់ ឡើង២នាក់ (២ដង)។ ចំណែកអ្នកដើរកម្សាន្ត ក៏គិតដូចគ្នា (មកលេងថ្ងៃទី១ គិត១ដង ថ្ងៃទី២មកទៀត គិត១ដងទៀត…)។ អញ្ចឹងសួរថា ហេតុអ្វីបានជាគិតដូច្នេះ? មូលហេតុគឺ រាល់ការស្នាក់នៅនិងធ្វើដំណើរកម្សាន្ត ត្រូវចំណាយ(ចាយលុយ)លើសោហ៊ុយធ្វើដំណើរ (សាំងឡាន ម៉ូតូ…) ថ្លៃស្នាក់នៅ ហូបចុក និងចំណាយផ្សេងៗទៀត។ ដូច្នេះចំនួន២១លាននាក់នេះ មិនមែនជាចំនួនមនុស្ស ២១លាននាក់ផ្សេងៗគ្នានោះទេ ពោលគឺចំនួនដងនៃទេសចរនិងអ្នកដើរកម្សាន្ត (២១លានដង/នាក់)។
អ្នកនាំពាក្យរូបនោះបានបញ្ជាក់បន្ថែមថា ចំពោះមូលដ្ឋាននៃការគិតគឺទី១- ទិន្នន័យពីកន្លែងស្នាក់នៅ (សណ្ឋាគារ ផ្ទះសំណាក់) ទី២-ទិន្នន័យពីរមណីយដ្ឋាន (តាមចំនួនសំបុត្រ រាប់ចំនួនឡាន ម៉ូតូ) និងទី៣ គណនាតាមផ្ទៃក្រឡា នៅកន្លែងជួបជុំដូចជា ទីតាំងអង្គរសង្ក្រាន្ត ការប្រគំតន្ត្រីជាដើម។ល។ ដោយក្នុង១ម៉ែត្រការ៉េ រាប់ពី៣ទៅ៤នាក់ តាមមនុស្សតិចច្រើន ដែលជារបៀបប៉ាន់ស្មានជាទូទៅនៃការរាប់ចំនួនមនុស្ស (មិនមែនចាប់រាប់ម្តងមួយៗនោះទេ)។ ប៉ុន្តែសូមបញ្ជាក់ថា មិនរាប់អ្នកដំណើរតាមផ្លូវ ឬស្ទះជាប់នៅលើផ្លូវនោះទេ។
ចំពោះចំនួនទេសចរអន្តរជាតិ ទទួលទិន្នន័យពីអគ្គនាយកដ្ឋានអន្តោប្រវេសន៍នៃក្រសួងមហាផ្ទៃ ដែលរាប់ទិន្នន័យជាក់លាក់នៃជនបរទេសដែលធ្វើដំណើរចូលមកប្រទេសយើងតាមគ្រប់ច្រកអន្តរជាតិ (លិខិតឆ្លងដែន ស្កែនក្រយៅដៃ វីសា) ទេសចរ១នាក់ ចូលមក១ដងគិត១នាក់ (មានទេសចរខ្លះ ក្នុង១ឆ្នាំអាចចូលមកលើសពី១ដង)។
លោកថា ចំណុចសំខាន់នៃបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី ឆ្នាំរោងនេះ គឺយើងទទួលស្គាល់ការពិតថា ពិតជាមានមនុស្សចូលរួមកម្សាន្តសប្បាយច្រើនមែន !! សូមអរគុណ៕